Ανάπτυξη. Ποια Ανάπτυξη;

http://www.inews.gr/253/o-rolos-tou-chimikou-michanikou-stin-aeiforo-anaptyxi.htm

Νομίζω ότι η τελευταία παράγραφος του κ. Χατζηαβραμίδη είναι και το πρόβλημα της ανάπτυξης αυτής της χώρας.

"...η έλλειψη στη χώρα μας «διεπιφάνειας παραγωγής και κατανάλωσης της γνώσης». Η γνώση από τα ΑΕΙ δεν βρίσκει εύκολα το δρόμο της στα κέντρα λήψης αποφάσεων όπου κυριαρχικά και αποκλειστικά η πολιτική βούληση διαμορφώνει τις αποφάσεις..."
Όσο οι πολιτικοί θα παίρνουν αποφάσεις επί παντός επιστητού, χωρίς την γνώμη και την τεκμηριωμένη άποψη των επιστημονικών φορέων, πάντα θα διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση και θα υπάρχει ένα τυφλό σημείο. Ένα διακριτό όριο μεταξύ χειριστών, εφαρμοστών και παραγωγών γνώσης και επιστήμης.

Εδώ, έχουμε και εμείς μία λανθασμένη άποψη για τους πολιτικούς. Νομίζουμε ότι οι πολιτικοί πρέπει να είναι επιβαρυμένοι μονίμως με την επίλυση κοινωνικών ή και οικονομικών προβλημάτων και όχι να είναι διαχειριστές ή διασφαλιστές της κοινωνικής ευημερίας του λαού τους.

Αυτή η λανθασμένη άποψη μας οδηγεί πολλές φορές στην απαξίωση, του να είμαστε παραγωγοί γνώσεις και αρκούμαστε κατά κύριο λόγο μόνο στα δύο πρώτα, νομίζοντας ότι είναι αρκετό να έλξουμε την πολυπόθητη ανάπτυξη προς το μέρος μας και να την εγκαθιδρύσουμε στην χώρα μας.

Δυστυχώς δεν φτάνει αυτό. Θα έλεγα ότι όχι μόνο δεν φτάνει, αλλά είναι και ανασταλτικός παράγοντας ανάπτυξης. Με το να μαθαίνουμε να αναμασάμε μία έτοιμη τροφή, μας οδηγεί σε μία αέναη ελαφρότητα και ευκολία, που θα διαιωνίζεται και θα καταπίνει τις ελπίδες των νέων επιστημόνων και όσων έχουν τα προσόντα να προχωρήσουν την Ελληνική κοινωνία ένα βήμα μπροστά.

Όλοι μας και κυρίως οι αντιπρόσωποί μας πρέπει να μιλάνε για επιστημονική γνώση και τεχνολογία με όρους κοινωνικούς, γιατί ίσως ή δεν το έχουν καταλάβει ή έχουν φρούδες ελπίδες για την απεμπλοκή από αυτόν τον φαύλο κύκλο που έχουμε περιέλθει, αναφέροντας απλά τον όρο ανάπτυξη χωρίς να κατανοήσουν τις προϋποθέσεις που πρέπει να περικλείει. Πόσο μάλλον να την εφαρμόσουν πραγματικά και ουσιαστικά.

Για την πραγματική ανάπτυξη δεν είναι αρκετό να απασχολούμε εργατικό δυναμικό που να ξέρει να φτιάχνει μόνο δρόμους και να τσιμεντώνει τις πόλεις μας. Δεν θα έρθει καμία ανάπτυξη, μόνο με την απλή μεταβίβαση κρατικής περιουσίας σε ιδιώτες ίσα-ίσα για να ξεφορτωθούμε το βάρος των εξόδων από τους δημόσιους φορείς. Δεν έρχεται ανάπτυξη μόνο, πουλώντας αέρα, ήλιο και θάλασσα ακόμη και με ένα πολύ καλό τουριστικό δίκτυο υπηρεσιών ή παίζοντας γκολφ σε ξενοδοχειακά συγκροτήματα με επενδύσεις εκατομμυρίων στην Κρήτη, την Κέρκυρα ή την Ρόδο.

Επί της ουσίας η κοινωνία αλλάζει μέσα από την εφαρμογή των επιτευγμάτων της επιστήμης και της τεχνολογίας και όχι από τις αποφάσεις των πολιτικών. Αν δούμε καλύτερα και σε βάθος τι ακριβώς είναι αυτό που αλλάζει τον κόσμο μας, ακόμη και σε θέματα, που θεωρητικά δεν άπτονται των θετικών επιστημών (κοινωνικές ή πολιτικές ιδεολογίες και φιλοσοφικά ρεύματα), θα δούμε ότι πρωτεύοντα ρόλο παίζουν τα νέα υλικά.

Δεν είναι τυχαία τα ορόσημα της ανθρωπότητας, που έχει ορίσει η αρχαιολογία, χωρίζοντας την εξέλιξη της κοινωνίας σε λίθινη εποχή, εποχή του σιδήρου, του χαλκού και του μπρούτζου.

Ας σκεφτούμε μόνο, την μεγάλη διάδοση της γνώσης και της πληροφορίας με την εφεύρεση της μελάνης και του χαρτιού, της τυπογραφίας και του σημερινού ίντερνετ και τον ηλεκτρονικό μας κόσμο, που στηρίζεται στις ενώσεις του πυριτίου. Ας μην παραθέσω στην καθημερινότητα μας τις μεγάλες αλλαγές που έχουν γίνει, όταν ο Karl Ziegler and ο Giulio Natta μοιράστηκαν το νόμπελ χημείας το 1963, με την ανακάλυψη των καταλυτών που πήρε το όνομά τους, για τον πολυμερισμό του προπυλενίου με χιλιάδες καθημερινές εφαρμογές από την ιατρική, την ένδυση, την τέχνη, την βιομηχανία κλπ
Αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα κοινωνικών αλλαγών, με όλες τις συνέπειες που μπορεί να έχουν από την εσφαλμένη χρήση των επιστημονικών επιτευγμάτων.

Παρόλα αυτά, άλλη τροπή πήραν τα πράγματα σε χώρες που χειρίστηκαν ή εφάρμοσαν τις παραπάνω πρακτικές και άλλες αλλαγές περιήλθαν στις χώρες που γέννησαν και παρήγαγαν τις γνώσεις αυτές.
Οι τελευταίες ήταν αυτές που διαμόρφωσαν την ανάπτυξή τους (πολιτική, κοινωνική, πολιτιστική, οικονομική) σε υψηλά επίπεδα και ισχυροποιήθηκαν μέσα από αυτή. Ήταν αυτές, με πρώτη την Μ.Βρετανία, που ξεκίνησαν την βιομηχανική επανάσταση, βάζοντας και τα θεμέλια για την διάδοση στην Ευρώπη της κοινωνικής ασφάλισης, της δωρεάν παιδείας και υγείας.

Ιστορικά, η Ελλάδα έκανε τα πρώτα της «επαναστατικά» βιομηχανικά βήματα στον μεσοπόλεμο στις δεκαετίες του 20 και του 30. Δεν ήταν τυχαίο, ότι από τότε άρχισε να σχηματίζεται για πρώτη φορά το κοινωνικό κράτος και να θεσμοθετούνται διάφοροι νόμοι για την προστασία των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων.
Ήταν τότε που ψηφίστηκε ένας από τους πρώτους νόμους (βασιλικό διάταγμα) στην Ευρώπη, για τα επαγγελματικά δικαιώματα των Χημικών και Χημικών Μηχανικών και ορίστηκε για πρώτη φορά τι είναι χημική διεργασία και χημική βιομηχανία.

Έκτοτε έχουν περάσει 85 χρόνια από τότε και εμείς ακόμη μιλάμε για ανάπτυξη και για έλλειψη στη χώρα μας «διεπιφάνειας παραγωγής και κατανάλωσης της γνώσης».

Ποια Ανάπτυξη;